Chụp Ảnh Thiên Văn Cho Người Mới Bắt Đầu – Cách Chụp Ảnh Bầu Trời Đêm

Chủ đề chụp ảnh thiên văn (Astrophotography) là một lĩnh vực hấp dẫn và sáng tạo, nhưng đôi khi có thể đầy thách thức.

Trong hướng dẫn này, hãy cùng Nai Decor tập trung kiến thức vào Cách Chụp Ảnh Thiên Văn Cho Người Mới Bắt Đầu, giúp bạn hiểu cách chụp ảnh cơ bản và các cách sáng tạo để ghi lại bầu trời đêm.

Chụp ảnh thiên văn sẽ cần hai loại đầu tư.

• Tài chính và Thiết bị: Chụp ảnh thiên văn đòi hỏi đầu tư tài chính vào thiết bị. Bạn cần một máy ảnh, ít nhất một ống kính góc rộng hoặc siêu góc rộng, và một số phụ kiện như cái chân máy và điều khiển từ xa. Hãy đảm bảo bạn cũng có áo ấm để chống lạnh trong đêm dưới bầu trời đầy sao.
• Kiên Nhẫn và Thử Nghiệm: Chụp ảnh thiên văn yêu cầu kiên nhẫn và thử nghiệm liên tục. Đừng bao giờ nản lòng nếu bạn không thành công từ lần đầu. Hãy thử nghiệm nhiều cài đặt khác nhau cho đến khi bạn tạo ra bức ảnh ấn tượng.

Một cách tuyệt vời để bắt đầu là bắt các hình ảnh của Dải Ngân Hà Milkyway. Đây là một phần của bầu trời nơi bạn có thể thấy nhiều ngôi sao, cụm sao và sự pha trộn màu sắc tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp.

Trong hướng dẫn này, tôi sẽ chia sẻ với bạn những bước quan trọng để bắt đầu hành trình chụp ảnh thiên văn thú vị. Bạn sẽ biết được những thiết bị cần thiết, cùng với kế hoạch chụp ảnh thiên văn và cách cài đặt máy ảnh để đảm bảo bạn có những bức ảnh tuyệt vời của bầu trời đêm.

Đừng lo lắng nếu bạn không có một chiếc máy ảnh đắt tiền, hãy bắt đầu bằng những gì bạn đã có. Bạn có thể sử dụng thậm chí cả điện thoại thông minh của mình để bắt đầu. Đừng ngần ngại thử nghiệm, đặc biệt là khi sử dụng chế độ ban đêm trên các mẫu điện thoại mới nhất. Điều này sẽ giúp bạn khám phá khả năng đáng kinh ngạc của chúng.

Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ chia sẻ với bạn một số mẹo chỉnh sửa hình ảnh để tối ưu hóa mọi bức ảnh bạn chụp được, sử dụng các ứng dụng chỉnh sửa ảnh tốt nhất hiện nay. Hãy để chúng tôi hướng dẫn bạn bắt đầu hành trình nhiếp ảnh thiên văn của riêng bạn và tạo ra những tác phẩm độc đáo.

Chụp Ảnh Thiên Văn Cho Người Mới Bắt Đầu

I. Máy ảnh và ống kính cho chụp ảnh thiên văn

• Chế độ Manual là quan trọng: Đầu tiên, hãy đặt máy ảnh DSLR hoặc mirrorless vào chế độ Manual. Điều này áp dụng cho cả chế độ phơi sáng và tiêu cự, lấy nét. Chúng tôi luôn khuyến nghị sử dụng chế độ lấy nét thủ công khi chụp ảnh thiên văn, vì hầu hết các cảm biến đơn giản không thể lấy nét trên bầu trời đêm vì quá tối.
• Lấy nét cẩn thận: Sử dụng màn hình phía sau máy ảnh (nếu có màn hình gập ra) để lấy nét cẩn thận để các ngôi sao hiển thị dưới dạng điểm và không phải là hình tròn (bokeh). Chỉnh lấy nét ở vô cực là không đủ, hãy phóng to bằng cách sử dụng các điều khiển trên màn hình để đạt được độ nét chính xác nhất có thể.
• Chọn máy ảnh phù hợp: Các máy ảnh full frame thường hoạt động tốt nhất trong điều kiện ánh sáng yếu vì chúng có cảm biến lớn và có thể có nhiều tùy chỉnh hơn để thu thập nhiều ánh sáng hơn. Tuy nhiên, máy ảnh crop-sensor hiện đại cũng rất tốt để chụp ảnh thiên văn và là sự lựa chọn kinh tế hơn.
• Ống kính góc rộng hoặc siêu góc rộng: Khi muốn chụp ảnh phong cảnh và thiên văn, bạn nên sử dụng ống kính góc rộng hoặc siêu góc rộng có khẩu độ lớn khoảng từ 12-35mm. Ống kính góc rộng giúp bạn chụp được một phần lớn bầu trời đêm và tiền cảnh phía trước, tạo nên một không gian hấp dẫn.
• Ống kính Fix: Nếu có khả năng, hãy sử dụng Lens Fix có khẩu độ f/1.8 hoặc thấp hơn. Các ống kính như Rokinon (Samyang) 14mm f/2.8, Sigma f/1.4 14mm ART hoặc Sony FE 14mm f/1.8 GM đều là các lựa chọn tốt.
• Chân máy: Để đảm bảo ảnh không bị rung, một cái chân máy là thiết yếu.
• Chọn địa điểm tối: Để tìm những địa điểm đẹp nhất, hãy đến vùng bầu trời tối, xa các nguồn sáng nhân tạo.

II. Thiết bị bổ sung cho chụp ảnh thiên văn

1. Remote Shutter Release (được khuyến nghị):

• Nút trên dây cáp giảm rung: Remote Shutter Release là một nút trên dây cáp giúp bạn kích hoạt nút chụp mà không cần chạm vào máy ảnh, giúp giảm nguy cơ gây rung trong máy ảnh.
• Cách sử dụng đơn giản: Để sử dụng, bạn chỉ cần cắm nút này vào cổng phù hợp trên máy ảnh và nhấn nút trên dây cáp thay vì nút trên máy ảnh.
• Tùy chọn không dây: Remote Shutter Release có phiên bản có dây và không dây. Phiên bản không dây thường đắt hơn một chút. Nếu bạn không có điều khiển từ xa, bạn có thể sử dụng chế độ hẹn giờ trên máy ảnh để đảm bảo rằng bạn không cần phải di chuyển máy ảnh khi chụp.
• Khóa gương lật: Một số máy ảnh DSLR có chức năng khóa gương lật để ngăn chuyển động của gương bên trong thân máy gây rung. Tuy nhiên, điều này thường không cần thiết đối với máy ảnh mirrorless.

2. Máy đo Intervalometer (tùy chọn): 

Nếu bạn chụp ảnh vệt sao và cần chụp theo chuỗi ảnh, thì intervalometer là phụ kiện thiết yếu. Tuy nhiên, đây là một hình thức nâng cao của chụp ảnh thiên văn, vì vậy chúng tôi không khuyến nghị bạn đi mua ngay một cái nếu bạn chỉ mới là người mới bắt đầu. 

3. Đèn pha đầu

Hãy giữ tay bạn tự do để vận hành máy ảnh bằng cách sử dụng đèn pha đầu vào ban đêm và, nếu có thể, sử dụng chế độ đèn màu đỏ (nếu có) để bảo tồn thị lực ban đêm của bạn.

Đèn pha đầu cũng hữu ích để “tô vẽ ánh sáng” các đối tượng trong phần trước của bức ảnh của bạn như cái cây, tảng đá – từ một cách sáng tạo hoặc chỉ để cải thiện độ sáng. Ngoài ra, một chiếc đèn pin với một tấm nhựa đỏ che phần đầu cũng có thể đạt được công dụng tương tự.

III. Lập kế hoạch cho chuyến chụp thiên văn của bạn

Địa điểm

• Ô nhiễm ánh sáng là một vấn đề nghiêm trọng mà người chụp ảnh thiên văn thường phải đối mặt. Để chụp được những bức ảnh chi tiết về bầu trời đêm, bạn cần ở trong khu vực có bầu trời tối. Hãy cố gắng rời xa các khu đô thị và ánh đèn đường.
• Sử dụng trang web hữu ích: Có một số trang web hữu ích như Dark Site Finder và Light Pollution Map sẽ giúp bạn tìm địa điểm phù hợp để chụp ảnh.
• Thông tin thời tiết và hướng dẫn: Đừng quên kiểm tra thông tin dự báo thời tiết và học cách chỉnh máy ảnh khi bạn bắt đầu chụp. Các ứng dụng quan sát sao tốt nhất có giá trị nhỏ và rất hữu ích khi bạn chọn địa điểm và biết thời gian tốt nhất để bắt đầu chụp.

Chân máy là thiết yếu cho chụp ảnh thiên văn, vì bạn không thể giữ máy ảnh yên đủ khi chụp những bức ảnh cần mở quay lâu, và đặt nó trên tường không phải lúc nào cũng khả thi.

Thay đổi của Bầu trời đêm theo mùa

• Sự quan trọng của việc theo dõi mùa: Thay đổi của bầu trời đêm theo mùa là một yếu tố quan trọng trong chụp ảnh thiên văn, vì nó giúp bạn hiểu được những gì có thể quan sát và chụp được trên bầu trời.
• Ứng dụng hữu ích: Có một số ứng dụng xuất sắc như Stellarium và Starwalk 2 cho phép bạn dự đoán cách bầu trời đêm sẽ trông như thế nào vào bất kỳ thời gian và ngày tháng nào cho một địa điểm cụ thể.
• Thời tiết và khả năng dự đoán: Tuy nhiên, hãy nhớ rằng những hiện tượng như mưa sao và sao chổi là không thể dự đoán và thời tiết có thể thay đổi nhanh chóng. Điều này đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn và sẵn sàng thay đổi kế hoạch khi cần thiết để có cơ hội quan sát và chụp ảnh tốt nhất.

IV. Cài đặt máy ảnh cho chụp ảnh thiên văn

Không có công thức thiết lập chung nào để có thể chụp được một bức ảnh hoàn hảo cho mọi tính huống. Điều đó rất không nên vì nhiếp ảnh không như thế. Tuy nhiên, có một số quy tắc cơ bản mà bạn có thể tuân theo để tận dụng tối đa cơ hội của mình trong việc chụp ảnh thiên văn tuyệt vời.

Chế độ chụp máy ảnh

Đặt máy ảnh vào chế độ M (Manual) bằng cách sử dụng bánh xe trên đỉnh của thân máy. Điều này sẽ cho phép bạn điều chỉnh Tốc độ, khẩu độ và ISO thủ công thay vì để máy ảnh tự làm điều đó.

Khẩu độ

• Ưu tiên khẩu độ mở rộng: Trong hầu hết các tình huống thiên văn, lựa chọn khẩu độ càng mở càng tốt. Hãy đặt khẩu độ ở một số f-stop f/4 hoặc thấp hơn. Thường, chúng tôi khuyến nghị f/2.8 hoặc thấp hơn. Tuy nhiên, hãy sử dụng giá trị lớn nhất mà ống kính của bạn có thể chứa được.
• Khả năng đặt khẩu độ: Nhiều máy ảnh DSLR và mirrorless cho phép bạn đặt khẩu độ thông qua một bánh xe trên thân máy ảnh. Tuy nhiên, các ống kính manual và một số ống kính đặc biệt cho máy ảnh mirrorless Sony có một vòng khẩu độ trên chính ống kính.
• Số F và độ mở lớn: Số F càng nhỏ, khẩu độ càng mở lớn và khả năng thu ánh sáng càng cao. Đây là lý do tại sao Lens Fix với ống kính cố định có khẩu độ f/1.8 hoặc thấp hơn thường được ưa chuộng trong chụp ảnh thiên văn.
• 💡 Mở khẩu tối đa (Với giá trị f-stop là nhỏ nhất)

Định dạng tệp hình ảnh

• Chọn định dạng RAW: Để chụp ảnh thiên văn và sau đó chỉnh sửa chúng một cách chất lượng tại nhà, hãy đặt máy ảnh của bạn để ghi lại các tệp hình ảnh dưới định dạng RAW. Điều này giúp bạn bắt và giữ lại càng nhiều dữ liệu càng tốt. Một tệp RAW chứa thông tin nguyên bản từ cảm biến máy ảnh mà chưa qua xử lý.
• Ưu điểm của RAW: Ghi lại các tệp hình ảnh dưới định dạng RAW cho phép bạn có dữ liệu không bị nén và giữ lại chi tiết, màu sắc và độ phân giải cao hơn. Điều này quan trọng khi bạn cần thực hiện chỉnh sửa sau này.
• Hạn chế của JPEG: Sử dụng định dạng JPEG sẽ tạo ra các tệp nhỏ hơn, quá trình nén dữ liệu có thể làm mất đi các thông tin quan trọng trong ảnh. Điều này đặc biệt quan trọng trong chụp ảnh thiên văn, nơi bạn muốn giữ lại tất cả chi tiết trong bức ảnh.
• Thẻ nhớ lớn hơn cho RAW: Nếu cần thiết, bạn nên xem xét mua thẻ nhớ lớn hơn để có khả năng lưu trữ các tệp RAW, thay vì chụp ảnh trong định dạng JPEG. Điều này đảm bảo bạn có đủ không gian để lưu trữ ảnh chất lượng cao và làm cho việc chỉnh sửa sau này dễ dàng và hiệu quả hơn.

Tốc độ màn trập

• Mục tiêu bắt ánh sáng hoàn hảo: Trong chụp ảnh thiên văn, mục tiêu là bắt càng nhiều ánh sáng càng tốt trong khi giảm thiểu chuyển động của ngôi sao trong bức ảnh – trừ khi bạn muốn tạo ra vệt sao.
• Tốc độ màn trập và tiêu cự: Tốc độ màn trập phải được điều chỉnh phù hợp. Tiêu cự càng dài, tốc độ màn trập càng nhanh để tránh chụp vệt sao. Có một công thức đơn giản để tính tốc độ màn trập chính xác cho bất kỳ ống kính nào, gọi là ‘quy tắc 500’. Trong dạng đơn giản nhất, đây là 500 chia cho tiêu cự của ống kính của bạn.
• Ví dụ tính tốc độ màn trập: Ví dụ, nếu bạn sử dụng ống kính 20mm, thời gian chụp sẽ là 500 / 20mm = 25 giây.
• Khác biệt đối với máy ảnh crop sensor: Tuy nhiên, quy tắc này chỉ áp dụng cho máy ảnh full frame. Đối với máy ảnh crop sensor, yếu tố Crop cần được tính đến. Vì vậy, chúng tôi khuyến nghị sử dụng giá trị cơ bản là 300 cho máy ảnh APS-C và 250 cho máy ảnh Micro Four Thirds.
• Thời gian lý tưởng: Ví dụ, bắt đầu với thời gian chụp là 20 giây, đây là khoảng thời gian lâu nhất bạn nên sử dụng để chụp sao mà không tạo thành vệt dài trên ảnh.

Độ nhạy ISO

• Độ nhạy ISO càng cao, tín hiệu ánh sáng thu được bởi cảm biến máy ảnh sẽ được khuếch đại càng nhiều.
• Để chụp ảnh thiên văn, bạn sẽ cần chụp ở mức ISO cao. Tuy nhiên, có sự đánh đổi trong việc này: ISO càng cao, càng tạo ra nhiều noise (nhiễu hạt) bạn sẽ thấy trong ảnh, và mỗi máy ảnh có mức noise khác nhau.
• 💡 Với cùng một giá trị Noise, mỗi máy ảnh sẽ cho ra độ nhiễu hạt khác nhau tùy thuộc vào “độ xịn” của máy.

Lấy nét trong bóng tối

• Chế độ nét bằng tay: Đầu tiên, để tạo ra những bức tranh ấn tượng trong ánh đêm, hãy đặt ống kính của bạn vào chế độ nét bằng tay bằng cách sử dụng nút AF/MF trên ống kính. Điều này quan trọng vì tự động lấy nét sẽ không hoạt động trong bóng tối.
• Sử dụng tính năng ‘Live View’: Tiếp theo, sử dụng tính năng ‘Live View’ trên máy ảnh của bạn để xem trước hình ảnh trên màn hình LCD. Hãy tìm một ngôi sao sáng hoặc nguồn sáng xa và phóng to số điểm sáng đó số hóa.
• Điều chỉnh nét: Sau khi bạn đã làm điều này, điều chỉnh vòng nét cho đến khi ngôi sao hoặc nguồn sáng xa trở nên nhỏ và sắc nét nhất có thể.
• Chụp và đợi: Khi bạn đã đặt nét, bây giờ bạn chỉ cần chụp và đợi hình ảnh xuất hiện trên màn hình LCD. Hãy lưu ý rằng có thể mất một thời gian trước khi bạn thấy hình ảnh trên màn hình LCD, vì máy ảnh cần thời gian để ghi tệp vào thẻ nhớ.
• Sử dụng ánh sáng bổ sung: Nếu cảnh trước mắt của bạn trông hơi tối, hãy thử sử dụng đèn flash hoặc đèn smartphone để chiếu sáng chủ thể trong quá trình chụp để làm sáng cảnh. Bạn có thể cần điều chỉnh ISO hoặc khẩu độ một chút để tìm ra cài đặt tốt nhất cho vị trí của bạn.

V. Mẹo và lời khuyên

Tiền cảnh 

• Khuyến nghị chụp nhiều ảnh và ghép lại khi chỉnh sửa nếu bạn muốn cân bằng ánh sáng và điểm lấy nét giữa phần tiền cảnh (đất liền, cây cối) và bầu trời đêm.
• Mỗi yếu tố này đòi hỏi các thiết lập khác nhau để đạt được kết quả tốt nhất.

Phản chiếu

• Tận dụng cơ hội chụp phản chiếu sao trên mặt nước khi bạn ở gần hồ và thời tiết yên tĩnh trong đêm.
• Thử nghiệm cách chụp: Đầu tiên, lấy nét vào mặt nước và chụp một bức ảnh, sau đó đặt lại điểm lấy nét vào bầu trời đêm và chụp cùng một bức ảnh. Bạn có thể ghép chúng lại sau khi chỉnh sửa.
• Điều chỉnh tốc độ chụp: Tùy thuộc vào điều kiện, bạn cần cân nhắc tốc độ chụp: 20 giây có thể chụp được phản chiếu sao, nhưng nó có thể làm mất độ rõ nét trên mặt nước. Chụp nhanh hơn có thể tạo ra phản chiếu, nhưng cần chỉnh sửa kỹ hơn để làm nổi bật ngôi sao.
• Chỉnh sửa: Các chỉnh sửa gradient tuyến tính trong Lightroom là lựa chọn tốt để tăng độ rõ nét và sắc nét của phản chiếu.

Cân bằng trắng

• Đặt cân bằng màu trắng (white balance) ở tông lạnh hơn một chút.
• Thử nghiệm với cài đặt cân bằng màu trắng bằng tay hoặc sử dụng các cài đặt sẵn có để tạo ra các tông màu thú vị cho ảnh.
• Đối phó với sự ô nhiễm ánh sáng: Bằng cách điều chỉnh cân bằng trắng, bạn có thể biến sự ô nhiễm ánh sáng thành một yếu tố thú vị trong bức ảnh.
• Sử dụng ND Filter Gradient để giảm tạp sáng nếu bạn chụp ảnh gần khu vực đô thị.
• Bắt đầu bằng việc sử dụng cài đặt ‘Auto White Balance’ và thử nghiệm với các điều chỉnh nhiệt độ màu để xem tạo ra hiệu ứng nào bạn ưa thích khi chỉnh sửa ảnh.
• Tùy chỉnh cân bằng trắng có thể làm cho tạp sáng trở thành một phần của bức ảnh.

Lời Kết

Chúng tôi hy vọng rằng hướng dẫn về cách chụp ảnh thiên văn này đã cung cấp cho bạn kiến thức và sự động viên để bắt đầu hành trình chụp ảnh dưới bầu trời đêm rộng lớn. Chụp ảnh thiên văn không chỉ là việc tạo ra những bức ảnh đẹp mắt mà còn là cách thú vị để kết nối với vũ trụ lớn hơn xung quanh chúng ta.

Nhớ rằng, như bất kỳ nghệ thuật nào khác, chụp ảnh thiên văn cần thời gian, kiên nhẫn và thử nghiệm. Hãy không ngừng khám phá và phát triển kỹ năng của bạn, và hãy tận hưởng mọi khoảnh khắc dưới bầu trời đêm.

Chúc bạn may mắn và thành công trong cuộc hành trình chụp ảnh thiên văn của mình. Hãy để vẻ đẹp của vũ trụ làm cho cuộc sống của bạn trở nên tươi đẹp và ý nghĩa hơn.

---

Nguồn trích từ: Space.com